เวทีสัญจรโครงการขับเคลื่อนผลงานวิจัยสู่การใช้ประโยชน์ชุมชนนวัตกรรมการผลิตมะพร้าวน้ำหอมคุณภาพ จังหวัดสงขลา ครั้งที่ 4 สวพ. 8 กรมวิชาการเกษตร และเครือข่าย

วันที่ 16 มิถุนายน 2568 นายไพศอล หะยีสาและ ผอ. สวพ. 8 มอบหมายให้นางสาวสุวิมล วงศ์พลัง นักวิชาการเกษตรชำนาญการ หัวหน้าโครงการฯ จัดเวทีวิจัยสัญจร ณ ตำบลชุมพล อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา

– เวทีสัญจร เป็นเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ภูมิปัญญาและวิชาการของผู้ร่วมโครงการ โดยหมุนเวียนกันไปที่บ้านหรือสวนของสมาชิกผู้ร่วมโครงการประมาณเดือนละ 1 ครั้ง กิจกรรมในเวทีสัญจร ประกอบด้วย 1. ของฝากจากเพื่อนบ้าน 2. เรื่องเล่าจากเจ้าบ้าน 3. แลกเปลี่ยนเรียนรู้ภูมิปัญญา และวิชาการ และ 4. รายงานความก้าวหน้าผลการดำเนินงานโครงการ

– เวทีสัญจรครั้งนี้ มีภาคีเครือข่ายผู้เข้าร่วมเวที 20 คน ประกอบด้วย คณะนักวิจัย กลุ่มวิชาการ สวพ. 8 เกษตรกรในโครงการและเกษตรกรผู้ผลิตมะพร้าวน้ำหอมอื่นๆ ที่สนใจ จากอำเภอสทิงพระ อำเภอกระแสสินธุ์ และอำเภอทุ่งหวัง

สรุปสาระสำคัญ ได้ดังนี้

1. สถานที่จัดเวที บ้านนายชลิต ดำเรืองสี ตำบลชุมพล อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา

2. กิจกรรมของฝากจากเพื่อนบ้าน โดยสมาชิกที่เข้าร่วมเวทีได้นำของฝากมาฝากเจ้าบ้าน เช่น ยอดแซะ หน่อไม้ ปลาแห้ง กล้วยอบธัญพืช และพืชผักผลไม้และอื่นๆ กิจกรรมนี้เป็นการรื้อฟื้นวัฒนธรรมธรรมสมัยก่อน ซึ่งแสดงถึงน้ำใจของชาวชนบทไทยที่สืบทอดกันมา

3. กิจกรรมเรื่องเล่าจากเจ้าของบ้าน ฟังเรื่องเล่าจากพี่ชวลิต พี่ชวลิตเป็นคนตำบลชุมพล อดีตข้าราชการช่างซ่อมเครื่องมือแพทย์กระทรวงสาธารณสุข หลังจากเกษียณอาชีพราชการจึงมาดูแลพ่อแม่ และดูแลสวนมะพร้าวน้ำหอมต่อ พี่ชวลิตมีความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาการผลิตมะพร้าวน้ำหอมให้ได้คุณภาพ พร้อมทั้งตั้งใจจะเพาะกล้าพันธุ์เพื่อจำหน่ายในอนาคตด้วย

4. กิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ภูมิปัญญา และวิชาการในสวนมะพร้าว ระหว่างผู้ร่วมเวที มีประเด็นร้อนที่ร่วมหารือเพื่อแก้ไข คือ ปัญหาราคามะพร้าวตกต่ำที่กำลังส่งผลกระทบต่อเกษตรกรสมาชิกทุกคน โดยสมาชิกมีความเห็นร่วมกันในแก้ปัญหาโดยใช้ “ชุมชนนวัตกรรมการผลิตมะพร้าวน้ำหอม” ร่วมกับกลุ่มแปลงใหญ่มะพร้าวเป็นตัวขับเคลื่อน ดังนี้

4.1 การแก้ปัญหาระยะสั้น จะรวมผลผลิตของสมาชิกในชุมชนและเปิดแผงขายหน้าศาลากลางจังหวัดสงขลา ซึ่ง สวพ. 8 จะรับหน้าที่ประสานงานกับผู้เกี่ยวข้องและจังหวัดต่อไป

4.2 การแก้ปัญหาระยะยาว โดยเปิดตลาดมะพร้าวน้ำหอมเพิ่มในแหล่งท่องเที่ยวหรือตลาด โดยรวมผลผลิตของสมาชิกในกลุ่ม ตั้งร้านขายในแหล่งท่องเที่ยว เช่น บริเวณหาดสมิหลา ตลาดโคกเมา

4.3 นอกจากนี้ยังมีการแลกเปลี่ยนความรู้วิชาการและภูมิปัญญาในการเพาะกล้าพันธุ์มะพร้าวน้ำหอม ดังนี้

– โดยเลือกผลแก่จัดที่สมบูรณ์ อายุประมาณ 11 เดือน เขย่าผลแล้วต้องคลอนน้ำ

– ปาดบริเวณขั้นผลส่วนที่กว้างที่สุด เพื่อช่วยให้งอกง่ายและเร็วขึ้น

– วางผลตามแนวนอน หันด้านที่ปาดขึ้นบน โดยหันไปในทิศทางเดียวกัน

– รดน้ำให้ความชื้นสม่ำเสมอ

– การเลือกต้นกล้าสำหรับปลูก ต้นกล้าต้องมีอายุไม่ต่ำกว่า 4 เดือน ต้นตรง ไม่คดงอ รอบโคนอวบใหญ่

5. การรายงานความก้าวหน้าผลการดำเนินงาน จากผลการดำเนินงาน การใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน ทำให้ผลผลิตของเกษตรกรเพิ่มขึ้นเมื่อเปรียบเทียบกับการดูแลจัดการแบบเดิม และต้นทุนค่าปุ๋ยลดลงประมาณ 2,000-3,000 บาท/ไร่/ปี

สุวิมล รายงาน

ปฐม/กาญจน์เศรษฐ/ชุติกาญจน์/ระนอง ภาพ