ด้วงงวงข้าวโพด แมลงศัตรูผลิตผลที่สำคัญ

ด้วงงวงข้าวโพด (Maize grain weevil : Sitophilus zeamais) จัดอยู่ในวงศ์ Curculionidae อันดับ Coleoptera เป็นแมลงศัตรูผลิตผลเกษตรที่สำคัญของข้าวโพดเลี้ยงสัตว์  หากไม่มีการจัดการควบคุมที่ดี ทำให้เกิดความสูญเสียได้  เนื่องจากแมลงศัตรูผลิตผลมีขนาดเล็ก สามารถขยายพันธุ์ และเจริญได้รวดเร็ว จึงก่อความเสียหายได้ในระยะเวลาอันสั้น

ด้วงงวงข้าวโพด ตัวเต็มวัยมีสีน้ำตาล ลำตัวยาวประมาณ 3.0 – 3.8 มิลลิเมตร วงจรชีวิตใช้เวลา 30-40 วัน ตัวเต็มวัยมีชีวิตอยู่ได้นาน 1-2 เดือน มีการแพร่ระบาดอย่างกว้างขวางในทุกพื้นที่ที่มีการปลูกข้าวโพด สามารถเข้าทำลายโดยอาศัยกัดกินภายในเมล็ด ตั้งแต่ในสภาพไร่หรือในสภาพโรงเก็บ สามารถทำความเสียหายให้ผลผลิตข้าวโพดได้ถึง 90 % ในการเก็บรักษาเกินกว่า 6 เดือนโดยไม่มีการป้องกันกำจัด ในอดีตเกษตรกรจะเก็บรักษาผลผลิตข้าวโพดไว้ในระยะสั้นๆ ไม่เกิน 1 เดือน แต่ในปัจจุบันเกษตรกรส่วนใหญ่นิยมที่จะขายให้พ่อค้าคนกลางทันที ดังนั้นผู้ที่ได้รับความเสียหายโดยตรงจากการทำลายของด้วงงวงข้าวโพดมิใช่เกษตรกรผู้ผลิต แต่เป็นพ่อค้าซึ่งเป็นบุคคลที่เก็บผลผลิตไว้ในปริมาณมากๆ และเก็บในระยะเวลานานกว่า จึงเป็นผู้ที่ได้รับความเสียหายโดยตรง หากไม่มีการจัดการเก็บรักษาผลผลิตข้าวโพดอย่างเหมาะสม ทั้งนี้โดยทั่วไประยะเวลาตั้งแต่การเก็บเกี่ยว จนกระทั่งถึงแหล่งที่ใช้ผลผลิตโดยตรงจะกินเวลาประมาณ 3-4 เดือน

การป้องกันกำจัด ในปัจจุบันมักใช้สารเคมีคลุกเมล็ดหรือรมเพื่อป้องกันกำจัด