รายงานผลงานเรื่องเต็มการทดลองที่สิ้นสุด เรื่อง ทดสอบเทคโนโลยีการผลิตถั่วเหลืองฤดูแล้งในจังหวัดขอนแก่น
ภายใต้โครงการวิจัย : ทดสอบและพัฒนาเทคโนโลยีการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตถั่วเหลืองเฉพาะพื้นที่ (2559-2563)
วิมลรัตน์ ดำขำ วรพีพร ศรีสถิตย์ เปรมจิตต์ ถิ่นคำ และสิทธิพงศ์ ศรีสว่างวงศ์ ศูนย์วิจัยและพัฒนาเมล็ดพันธุ์พืชขอนแก่น
บทคัดย่อ
การทดสอบเทคโนโลยีการผลิตถั่วเหลืองฤดูแล้งจังหวัดขอนแก่น ดำเนินการทดสอบ 5 ปี (พ.ศ.2559-2563) มีวัตถุประสงค์เพื่อหาเทคโนโลยีการผลิตถั่วเหลืองเฉพาะพื้นที่ที่สามารถแก้ปัญหาการผลิตถั่วเหลืองของเกษตรกรในพื้นที่จังหวัดขอนแก่น และนำเทคโนโลยีการผลิตถั่วเหลืองที่ได้ไปขยายผลในพื้นที่ใกล้เคียงที่มีสภาพแวดล้อมคล้ายกันได้ การทดสอบเทคโนโลยีในพื้นที่อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น ทำการทดสอบเปรียบเทียบ โดยกรรมวิธีทดสอบใช้เทคโนโลยีด้านพันธุ์และอัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ การใช้ไรโซเบียมคลุกเมล็ดก่อนปลูก การใช้สารเคมีป้องกันกำจัดวัชพืช การใช้สารเคมีป้องกันกำจัดแมลงหนอนเจาะลำต้น เมื่อถั่วเหลืองงอกโผล่พ้นดิน 7-10 วัน และการใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน เปรียบเทียบกับกรรมวิธีเกษตรกรพบว่า ผลผลิตในกรรมวิธีทดสอบให้ผลผลิตสูงกว่ากรรมวิธีเกษตรกร และด้านผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร์ พบว่ากรรมวิธีทดสอบมีสัดส่วนรายได้ต่อการลงทุน (BCR) สูงกว่ากรรมวิธีเกษตรกรในทั้ง 4 ปี และในปี 2563 ได้ขยายผลจัดทำแปลงต้นแบบเทคโนโลยีการผลิตถั่วเหลืองฤดูแล้งจังหวัดขอนแก่น เมื่อใช้เทคโนโลยี พบว่า ได้ผลผลิตถั่วเหลืองเฉลี่ย 287 กิโลกรัมต่อไร่ มีต้นทุนเฉลี่ย 3,150 บาท/ไร่ มีรายได้เฉลี่ย 5,462 บาท/ไร่ และมีผลตอบแทนเฉลี่ย 2,312 บาท/ไร่ มีค่า BCR 1.7 ถือว่ามีกำไร และคุ้มค่าต่อการลงทุน ดังนั้นชุดเทคโนโลยีนี้ จึงเหมาะสมกับพื้นที่ขอนแก่น
เทคโนโลยีที่ใช้
เมล็ดพันธุ์ถั่่วเหลือง พันธุ์เชียงใหม่ 60 อัตราเมล็ดพันธุ์ 15 กิโลกรัมต่อไร่
ใช้ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียมคลุกเมล็ดก่อนปลูก
ใช้สารเคมีป้องกันกำจัดแมลง เมื่อถั่วเหลืองงอกโผล่พ้นดิน 7-10 วัน
ใส่ปุ๋ยเคมีตามค่าวิเคราะห์ดิน (ปุ๋ยเคมี 46-0-0 18-46-0 และ 0-0-60)
