เมื่อวันที่ 22 กรกฎาคม 2568 นายรพีภัทร์ จันทรศรีวงศ์ อธิบดีกรมวิชาการเกษตร ที่ปรึกษาคณะทำงานเพื่อขับเคลื่อนการอนุญาตให้เอกชนหรือภาคส่วนอื่นเป็นผู้ตรวจสอบแปลงปลูกพืช ได้เข้าร่วมประชุมคณะทำงานฯ ครั้งที่ 1/2568 และมอบนโยบาย แนวทาง แผนงานการอนุญาต การรับรอง การมอบหมายให้เอกชนหรือภาคส่วนอื่นเป็นผู้ตรวจสอบแปลงปลูกพืชเพื่อผลิตเมล็ดพันธุ์เพื่อการส่งออกแทนกรมวิชาการเกษตร
อธิบดีกรมวิชาการเกษตร กล่าวว่า ตามที่กรมวิชาการเกษตรได้รับรองห้องปฏิบัติการเอกชนให้เป็นห้องปฏิบัติการตรวจสอบศัตรูพืช เพื่อนำผลการทดสอบมาประกอบการออกใบรับรองสุขอนามัยพืชหรือใบรับรองสุขอนามัยพืชสำหรับการส่งต่อสำหรับการส่งออกเมล็ดพันธุ์ไปแล้วเมื่อปลายปี 2565 โดยปัจจุบันมีห้องปฏิบัติการเอกชนที่ได้รับการรับรองจากกรมวิชาการเกษตรแล้ว จำนวน 5 ราย ซึ่งมีผลการทดสอบสะสมรวมทั้งสิ้นกว่า 1,700 ฉบับ โดยมีจำนวนตัวอย่างมากกว่า 7,000 ตัวอย่าง มูลค่าส่งออกเมล็ดพันธุ์รวมมากกว่า 1,000 ล้านบาท
อย่างไรก็ดี การรับรองส่งออกเมล็ดพันธุ์ว่าเป็นไปตามข้อกำหนดการนำเข้าด้านสุขอนามัยพืช (phytosanitary import requirements) หรือมาตรการสุขอนามัยพืช (phytosanitary measures) ที่ประเทศคู่ค้ากำหนด นอกจากการทดสอบหรือตรวจสอบเมล็ดพันธุ์โดยห้องปฏิบัติการว่าปลอดจากศัตรูพืชควบคุมที่คู่ค้ากำหนดแล้ว ประเทศผู้นำเข้ายังให้มีการรับรองเมล็ดพันธุ์ที่ส่งออกว่า “ได้มาจากสถานที่ผลิต แหล่งผลิต หรือแปลงปลูกพืชที่ได้รับการตรวจสอบในระหว่างฤดูการเจริญเติบโตและพบว่าปลอดจากศัตรูพืชควบคุมที่กำหนด”
ดังนั้น กรมวิชาการเกษตร สมาคมการค้าเมล็ดพันธุ์ไทยและพันธมิตร จึงได้จัดตั้งคณะทำงานร่วมภาครัฐและภาคเอกชน เพื่อพัฒนาและขับเคลื่อนการอนุญาตให้เอกชนหรือภาคส่วนอื่นเป็นผู้ตรวจสอบแปลงปลูกพืชเพื่อผลิตเมล็ดพันธุ์เพื่อการส่งออกแทนกรมวิชาการเกษตร เพื่อเป็นการอำนวยความสะดวกแก่ผู้ปลูกพืช ส่งเสริมการส่งออกเมล็ดพันธุ์ และให้เป็นไปตามระเบียบข้อบังคับด้านสุขอนามัยพืชทั้งในและระหว่างประเทศ รวมถึงการพัฒนาระบบดังกล่าวให้เกิดเป็นรูปธรรม จนสามารถนำผลการตรวจสอบแปลงปลูกพืชมาใช้ประกอบการพิจารณาของพนักงานเจ้าหน้าที่ในการออกใบรับรองสุขอนามัยพืชหรือใบรับรองสุขอนามัยพืชสำหรับการส่งต่อ เช่นเดียวกับที่กรมวิชาการเกษตรได้ให้การยอมรับความสามารถของห้องปฏิบัติการตรวจสอบศัตรูพืชของเอกชนแล้ว ซึ่งจะเป็นการอำนวยความสะดวก เพิ่มปริมาณ มูลค่า และศักยภาพการส่งออกเมล็ดพันธุ์ของไทยต่อไป







